Уводзіны
Што такое міжславянская мова?
Міжславянская — гэта мова для зносін славян розных нацыянальнасцяў, карані якой сыходзяць у шматвяковую геаграфічную блізкасць, агульную гісторыю і культурную спадчыну. Найперш яна заснавана на лінгвістычным падабенстве, паколькі славянская моўная сям’я, па сутнасці, уяўляе сабой адзін вялікі кантынуум блізкароднасных дыялектаў з адносна высокай ступенню ўзаемнай зразумеласці. На працягу стагоддзяў славяне даследавалі цэнтр гэтага кантынууму рознымі спосабамі: звычайныя людзі вучыліся размаўляць са сваімі суседзямі з дапамогай простых, імправізаваных моўных формаў, у той час, як лінгвісты і іншыя даследчыкі спрабавалі апісаць агульную славянскую мову, якая была б зразумелай усім славянам аднолькава, часта, хоць і не заўсёды, узяўшы за адпраўны пункт стараславянскую мову.
Інакш кажучы, міжславянская мова — гэта мова з трыма рознымі аспектамі:
- гэта імправізаваная спецыяльная мова, якая спантанна развіваецца падчас міжславянскіх кантактаў;
- гэта навуковая экстрапаляцыя гіпатэтычнай мовы, якая знаходзіцца ў самым цэнтры славянскіх моў;
- гэта мадэрнізаваны працяг агульнага продка славянскіх моў (праславянскай) або яго блізкага сваяка, старацаркоўнаславянскай мовы;
Хоць славянскія мовы маюць дастаткова агульных рыс у граматыцы, слоўнікавым запасе і сінтаксісе, каб забяспечыць некаторае базавае паразуменне, у кожнай мове ёсць свае асаблівасці, якія перашкаджаюць поўнаму разуменню. Каб палепшыць зносіны паміж носьбітамі розных славянскіх моў, міжславянская ліквідуе гэтыя асаблівасці і факусуецца на шматлікіх словах і формах, якія з’яўляюцца агульнымі для славянскіх моў. Яе можна вывучыць і выкарыстоўваць, як славянскі эсперанта, але яе таксама можна разглядаць, як набор рэкамендацый па змене любой славянскай мовы для палягчэння зносін з іншымі носьбітамі славянскай мовы. У выніку кожная частка зноў набытых ведаў можа быць неадкладна прыменена на практыцы; веды, якія карысныя не толькі для таго, каб зрабіць сябе зразумелым, але і для лепшага разумення тэкстаў, напісаных на кожнай славянскай мове.
Мэта
Мы ведаем, што славяне беззаганна могуць знайсці агульную мову без нашай дапамогі — выкарыстоўваючы англійскую, напісаўшы і / або загаварыўшы на сваіх родных мовах, або імправізуючы на сваім уласным міжславянскай піджыне. Аднак многія славяне лічаць ганебным мець зносіны адзін з адным на англійскай, і, акрамя таго, многія з іх ведаюць англійскую толькі на самым базавым узроўні, ці ўвогуле не ведаюць. Тэксты, напісаныя на натуральных славянскіх мовах, могуць быць цяжкімі для разумення іншымі славянамі, і, асабліва, доўгія фрагменты тэксту, хутчэй за ўсё, будуць праігнараваныя. Тым, хто піша на імправізаванай міжславянскай мове, было б карысна ведаць, што яны не даб’юцца лепшага разумення, выкарыстоўваючы, напрыклад, толькі інфінітывы.
Нашай мэтай не з’яўляецца стварэнне супольнасці носьбітаў міжславянскай мовы, і мы нікога не просім літаральна вывучаць яе; мы проста даем рашэнні, якія дазволяць людзям зрабіць сябе зразумелымі (іншым). Славяне гавораць на мове, якая, па сутнасці, з’яўляецца іх уласнай. Улічваючы характар славянскай моўнай сям’і, мусіць быць магчымасць гаварыць або пісаць такім чынам, каб каля 90% з гэтага будзе лёгка зразумела практычна кожнаму носьбіту славянскай мовы.
Мэты міжславянскай ахопліваюцца ключавымі словамі камунікацыя і адукацыя. Іх можна рэзюмаваць ў наступных пунктах:
- быць добра зразуметым носьбітамі кожнай славянскай мовы без якога-небудзь папярэдняга вывучэння;
- лёгка засвойвацца і / або выкарыстоўвацца носьбітамі кожнай славянскай мовы;
- дапамагчы тым, хто вывучыў яе, як мага лепш разумець іншыя славянскія мовы пасіўна;
- даць неславянам карыснае знаёмства са светам славянскіх моў.
Варта падкрэсліць, што міжславянская мова не звязана з якой-небудзь рэлігіяй, ідэалогіяй або палітычным рухам. Яна таксама не прызначана, каб калі-небудзь зам яніць нейкую жывую мову, альбо стаць універсальнай другой мовай абы-якога кшталту. Мы проста спадзяемся даць карысны інструмент тым, хто хоча ўдзельнічаць ва ўсялякай форме міжславянскага дыялогу, і тым, хто спадзяецца дасягнуць лепшага разумення славянскіх моў у цэлым.
Разнародная мова
На працягу стагоддзяў шматлікія спробы былі створаны на абагульняльнай мове для славян, якая носіць такія назвы, як „панславянская“, „агульнаславянская“, „міжславянская“, „сучасная славянская“ ці проста „славянская“. Некаторыя з іх утрымліваюць складаную граматыку, іншыя ўяўляюць сабой простыя накіды. Некаторыя з іх прызначаліся для таго, каб служыць мовай адзінай панславянскай дзяржавы, або для паляпшэння зносін паміж славянамі розных нацыянальнасцяў, іншыя ж былі створаны проста для забавы. Некаторыя з іх надаюць большае значэнне прастаце, чым іншыя. Некаторыя заснаваныя на стараславянскай ці рэканструяванай праславянскай, іншыя чэрпаюць свой матэрыял з сучасных моў. Аднак, што аб’ядноўвае ўсе гэтыя вынаходкі, так гэта тое, што яны ў пэўнай ступені спрашчаюць граматыку, выкарыстоўваюць арфаграфію, якая больш адпавядае сучасным патрэбам і магчымасцям, замяняюць архаічныя рысы сучасным матэрыялам і імкнуцца знайсці залатую сярэдзіну паміж мноствам, калі не ўсімі, славянскімі мовамі. Відавочна, што гэтыя праекты не ідэнтычныя адзін аднаму, але адрозненні паміж імі неістотныя ў тым сэнсе, што гэта істотна ўплывае на зразумеласць. Мова, заснаваная на параўнанні сучасных моў, будзе адрознівацца ад мадэрнізаванай праславянскай толькі ў дэталях; абодва падыходы лёгка можна аб’яднаць у адным слоўніку. Паколькі ўсе натуралістычныя праекты так моцна перасякаюцца, іх немагчыма лічыць асобнымі мовамі, хутчэй спробамі выкарыстоўваць адну і тую ж мову.
Адрозненні паміж імі ў асноўным абумоўлены тым фактам, што іх аўтары робяць выбар паміж некалькімі варыянтамі, якія даюцца славянскімі мовамі, і найчасцей гэты выбар афарбаваны іх уласнай роднай мовай. Напрыклад, паўднёваславянскія аўтары паслядоўна праводзяць адрозненне паміж цвёрдым Л і мяккім Љ, у той час як чэшскія аўтары схільныя лічыць гэта адрозненне неістотным і выкарыстоўваць толькі Л, як гэта робяць у чэшскай мове. Адрозненні ў вымаўленні, аднак, назіраюцца і паміж рознымі дыялектамі натуральных моў. У некаторых кутках Расіі слова молоко вымаўляецца як mɔlɔ'kɔ, у іншых кутках — як məlɑ'kɔ, але ўсе ведаюць, што гэта адно і тое ж слова на адной мове. Аналагічныя адрозненні назіраюцца і паміж славянскімі мовамі: рускае пять pʲætʲ, польскае pięć pʲɛɲt͡ɕ,і паўднёваславянскае pet pɛt — усё гэта лакальна афарбаваныя версіі аднаго і таго ж слова.
Можна сказаць, што міжславянская — гэта мова, якая так і не была паспяхова стандартызаваная, нягледзячы на шматлікія спробы ў гэтым кірунку. Кожны карыстальнік піша па-рознаму, кіруючыся сваімі ўласнымі перавагамі і / або магчымасцямі. Адны строга прытрымліваюцца правілаў аднаго канкрэтнага праекта, другія камбінуюць элементы з некалькіх праектаў, трэція зноў жа ствараюць свае ўласныя няпісанныя правілы. Аднак важна тое, што ўсе яны працуюць у пэўных „межах“.
Міжславянская мова, якая падаецца на гэтых старонках, — не адзіны магчымы спосаб гаварыць і пісаць на міжславянскай мове. Тым не менш, яго цяперашняя форма з’яўляецца плёнам шматгадовага супрацоўніцтва, паступовага збліжэння і, у канчатковым выніку, злучэння двух найбольш актыўных і прапрацаваных праектаў апошняга дзесяцігоддзя, Slovianski і Neoslavonic, якая ўлучае таксама матэрыялы з больш старых праектаў. Мяркуецца, што яна мусіць быць усёахопнай: кожны раз, калі два варыянты аднаго слова аднолькава зразумелыя славянам, няма сэнсу навязваць адзін з іх і забараняць іншы. Але, з іншага боку, паколькі пэўны ўзровень стандартызацыі непазбежны, каб мова не стала залішне заблытанай для тых, хто вывучае, граматыка заўсёды прапануе адзін пераважны варыянт.
Класіфікацыя
Класіфікацыя міжславянскіх моў — няпростая задача. Перш за ўсё, ці з’яўляецца яна натуральнай, або сканструяванай мовай? Натуральныя (або этнічныя) мовы — гэта мовы, якія развіваліся павольна і паступова ў выніку пастаяннага сацыяльнага ўзаемадзеяння паміж іх носьбітамі на фоне пэўнай культуры. Па гэтай прычыне міжславянская мова не з’яўляецца строга натуральнай мовай, бо на ёй ніколі не было носьбітаў мовы. Наадварот, сканструяваныя мовы заўсёды ствараюцца на працягу адносна кароткага прамежку часу канкрэтным, звычайна чалавекам ці групай людзей, якіх можна ідэнтыфікаваць. Паколькі формы міжславянскай мовы былі натуральнай з’явай на працягу стагоддзяў, яе таксама наўрад ці можна лічыць штучна сканструяванай мовай. Нягледзячы на шматлікія намаганні па стандартызацыі, міжславянская мова — гэта перш за ўсё тое, што робяць з яе самі тыя, хто яе выкарыстоўвае.
Не існуе бінарнага адрознення паміж натуральнымі і сканструяванымі мовамі. Наадварот, і тое, і іншае з’яўляецца крайнасцямі ў шырокім маштабе штучнасці. Некаторыя натуральныя мовы ўтрымліваюць больш прыдуманых элементаў, чым іншыя, і асабліва стандартызацыя мовы часта прадугледжвае распрацоўку зверху ўніз рэгулявальным органам. Некалькі стандартызаваных моў, такіх як сучасны іўрыт і рэтрараманская мова, нават маюць аўтара і год стварэння, але, тым не менш, яны заўсёды значацца сярод натуральных моў. Мовы гэтага тыпу адносяцца да шэрай зоны паміж натуральнымі і сканструяванымі мовамі і могуць быць названы "паўканструяванымі мовамі". Іншыя прыклады — катарэвуса (надзвычай архаічны тып грэчаскай мовы, створаны ў канцы XVIII стагоддзя, як кампраміс паміж старажытнай атычнай і сучаснымі народнымі мовамі), нюнорск і адроджаная корнская мова.
Да 20-га стагоддзя міжславянская мова, несумненна, належала да той жа катэгорыі. Панславісты лічылі славянскія мовы дыялектамі адной панславянскай мовы, інакш кажучы, парасонавай мовай або Dachsprache. Аднак пазней ад ідэі агульнай літаратурнай мовы для ўсіх славян адмовіліся. Замест гэтага мэтаю міжславянскай мовы стала дапамога ў зносінах паміж славянамі розных нацыянальнасцяў, «славянскае эсперанта». Нават акадэмічныя даследаванні ў галіне міжславянскай мовы падзеленыя на дзве зусім розныя вобласці: славістыку (у прыватнасці, развіццё стандартных нацыянальных моў, такіх як славенская і сербахарвацкая) і інтэрлінгвістыку.
З утылітарнага пункту гледжання, міжславянская належыць да сямейства занальных дапаможных моў, моў, створаных для зносін паміж носьбітамі сямейства роднасных моў (у адрозненне ад міжнародных дапаможных моў, такіх, як эсперанта і інтэрлінгва, якія прызначаны для глабальнага выкарыстання).
Натуралізм і гнуткасць
Тыя, хто знаёмы з канструяванымі дапаможнымі мовамі, верагодна, будуць здзіўлены многімі асаблівасцямі, якія з’яўляюцца вельмі незвычайнымі ў мовах гэтага тыпу, напрыклад, граматычным родам, дзеяслоўным аспектам, склонамі назоўнікаў, адрозненнямі паміж цвёрдымі і мяккімі зычнымі, няправільнымі дзеясловамі і г.д. Аднак варта разумець, што менавіта мэтавая група дыктуе, што з’яўляецца простым, і для носьбітаў славянскай мовы гэтыя рэчы цалкам натуральныя. У цэлым, мы можам вылучыць тры тыпы сканструяваных дапаможных моў. Цытую Вікіпедыю:
Схематычна спланаваная мова — гэта тып мовы, граматыка і марфалогія якой былі наўмысна спрошчаны і ўпарадкаваны, з выдаленымі асаблівасцямі моў-крыніц (калі такія маюцца), каб быць больш простымі і ўпарадкаванымі, чым этнічныя мовы, нават калі гэта павінна зрабіць слоўнікавы запас мовы адносна непазнавальным для пачаткоўцаў мовы.
Натуралістычная спланаваная мова адмыслова распрацавана для прайгравання агульных рыс у марфалогіі і лексіцы з групы блізкароднасных моў, звычайн а з ідэяй, што такую мову будзе адносна прасцей выкарыстоўваць пасіўна — у многіх выпадках без папярэдняга вывучэння — носьбітамі адной або некалькіх моў у групе.
Піджын — гэта спрошчаная мова, якая развіваецца, як сродак зносін паміж дзвюма або больш групамі, якія не маюць агульнай мовы. Па сутнасці, піджын з’яўляецца спрошчаным сродкам моўнай камунікацыі, паколькі ён ствараецца экспромтам або па дамоўленасці паміж групамі людзей.
Калі б меркавалася, што міжславянская мова аднолькава простая для носьбітаў англійскай ці кітайскай моў, ёй спатрэбіліся б простая фаналогія, арфаграфія і схематычная граматыка: усё, што ім трэба было б ведаць, — гэта некаторы базавы слоўнікавы запас і невялікі набор граматычных правілаў. Аднак прынясенне славянскай граматыкі ў ахвяру рэгулярнасці і прастаце зрабіла б мову дзіўнай і незнаёмай для носьбітаў славянскай мовы. Акрамя таго, камунікацыя на схематычнай мове патрабуе, каб абодва бакі (прамоўца/пісьменнік і слухач/чытач) ведалі правілы, у той час як добра распрацаваная натуралістычная мова мае перавагу ў тым, што яе разумее практычна кожны, хто ведае славянскую мову, што робіць яе асабліва прыдатнай для аднабаковай сувязі. Па гэтай прычыне амаль усе міжславянскія праекты мінулага і сучаснасці выбралі натуралістычны падыход. Неславянам, безумоўна, спатрэбіцца больш часу, каб засвоіць яе, але, як толькі яны гэта зробяць, гэта дасць ім імгненны доступ да мільёнаў людзей, якія, магчыма, нават не ведаюць, што гэта за мова, але ўсё роўна змогуць яе зразумець.
Гэта не значыць, што міжславянскую мову нельга спрасціць. Гэтак жа, як для славян бессэнсоўна карыстацца неславянскай граматыкай, так і неславяніну, які хоча толькі зрабіць сябе зразумелым славянам, трэба было б перабіраць табліцы са славянскімі склонамі і спражэннямі. Міжславянская павінна быць дастаткова гнуткаю, каб прапаноўваць рашэнні і для тых, і для іншых. Для дасягнення гэтай мэты мы таксама падаем спрошчаны ўзровень граматыкі і арфаграфіі, прызначаны ў асноўным для пачаткоўцаў і неславянскіх моў. Ён мае мінімалістычную граматыку і фаналогію, і заснаваны на імправізаваных спецыяльных мовах, якія існавалі стагоддзямі ў шматславянскіх асяроддзях, а цяпер таксама ў інтэрнеце.
Паколькі носьбіты піджын-моў не ведаюць роднай мовы адзін аднаго, яны таксама не ведаюць, што насамрэч агульнага ў іх моў. Аднак наша каманда лінгвістаў валодае, як ведамі, так і вопытам, каб расказаць, як адзін бок можа зрабіць сябе аптымальна зразумелым іншаму, тым самым забяспечыўшы міжславянскую мову добра прапрацаванай структурай. Гэтая структура не з’яўляецца закрытай сістэмай правілаў, а ўсяго толькі наборам інструментаў: элементы абодвух узроўняў можна лёгка змешваць адзін з адным, а таксама з элементамі з натуральных славянскіх моў, так што навучэнцы могуць паступова пашыраць свае веды, адразу ж ужываючы іх на практыцы. Гэтая гнуткасць таксама забяспечвае араматызацыю — магчымасць адаптаваць міжславянскую мову да канкрэтнай мэтавай аўдыторыі, дадаючы мясцовы або рэгіянальны каларыт.
Хоць міжславянская — натуралістычная, а не схематычная мова, яна ўтрымлівае ў сябе розныя інструменты для схематычнай пабудовы слоў, так што аўтару не трэба шукаць кожнае асобнае слова ў слоўніку. Нават калі атрыманае слова насамрэч не існуе ні ў адной славянскай мове, яно будзе зразумелым, бо яго кампаненты агульнавядомыя.
Назва Меджусловјанскы
Міжславянская набыла большую частку сваёй вядомасці пад назвай Slovianski, якую ўсе славяне разумеюць, як "славянская". Гэтая назва, аднак, выклікае адну праблему: славянская мова паўсюдна вядомая, як назва сямейства моў, а не адной канкрэтнай мовы. Вось чаму было прапанавана і / або выкарыстана таксама некалькі альтэрнатыўных назваў:
- Medžuslovjanski азначае „міжславянская“ і выклікае асацыяцыі з мовай, якая служыць для зносін паміж славянамі розных нацыянальнасцяў.
- Vseslovjanski азначае „агульнаславянская“, „панславянская“ і, такім чынам, пераклікаецца з перакананнем, што славяне, па сутнасці, усё яшчэ з’яўляюцца адной нацыяй.
- Novoslovjanski азначае „новаславянская“, „неаславянская“, што сведчыць аб тым, што гэта мадэрнізаваны варыянт альбо праславянскай, альбо стараславянскай.
У 2011 годзе Medžuslovjanski быў выбраны ў якасці агульнай назвы для ўсіх міжславянскіх праектаў. Пасля зліцця Slovianski і Neoslavonic ў 2017 годзе з’явіўся Меджусловјанскы.
Чаму Slovjansky замест Slavjansky, Slověnsky ці нешта падобнае? Усе яны магчымыя, і ўсе будуць зразуметыя. Але Slovjansky — самы распаўсюджаны вынік. Перш за ўсё, слав- выкарыстоўваецца ў рускай, беларускай, русінскай, харвацкай, баснійскай і балгарскай мовах, але слов- выкарыстоўваецца ва ўкраінскай, польскай, кашубскай, верхне- і ніжнелужыцкай, чэшскай, славацкай, славенскай, сербскай і македонскай мовах. Акрамя таго, -јан- існуе ў рускай, беларускай, украінскай, русінскай, польскай, кашубскай, верхнелужыцкай і балгарскай мовах,-ан- у чэшскай, славацкай і славенскай мовах, а -ен- (-єн-, -јен-) у харвацкай, баснійскай, сербскай, македонскай, ніжнелужыцкай і стараславянскай мовах. Іначай, слов- і -јан- з’яўляюцца найбольш часта сустраканымі формамі, і, акрамя таго, яны абедзве пададзены ва ўсіх трох падгалінах славянскай мовы.
Наша каманда
Хто стаіць за гэтым праектам? Рэчаісна, шмат людзей. Некаторыя могуць запярэчыць, што міжславянская мова ўзыходзіць да святога Кірылы і Святога Мяфодзія. Але незалежна ад таго, лічым мы стараславянскую штучнай мовай ці не, наўрад ці можна разглядаць яе як нешта іншае, акрамя спробы стварыць пісьмовы стандарт для шэрагу славянскіх дыялектаў. Аднак, калі мы разглядаем міжславянскую (пан славянскую) як адзіную мову, а не як шэраг асобных моўных праектаў, то Юрай Крыжаніч быў першым чалавекам, які фактычна даў яе апісанне яшчэ ў 1660-х гадах. Яго прыкладу рушылі ўслед Блаж Кумэрдэй, Стэфан Страціміравіч, Самуэль Ліндэ, Ян Геркель, Мація Бан, Радаслаў Разлаг, Бажыдар Раіч, Вацлаў Бамбас, Мація Маяр-Зільскі, Антон Будзіловіч, Ігнац Хошак, Ёзэф Канечны, Эдмунд Колкап, Богуміл Голы, Ладзіслаў Падмэлэ, Рычард Руібар, Штэфан Віцезслаў Пілат і іншыя. многія іншыя.
Відавочна, што не ўсе з іх аказалі непасрэдны ўплыў на ўтрыманне гэтых старонак. Гэтага, аднак, нельга сказаць пра Мація Маяр-Зільскага. Ягоны Узајемни Правопис Славјански — гэта больш, чым проста папярэднік сучаснай міжславянскай мовы, ён таксама быў галоўнай крыніцай натхнення і выдатным рэсурсам. Як і мы, Маяр засноўваў свае высновы на параўнанні ўсяго спектру славянскіх моў, вядомых у ягоныя часы, і, магчыма, самае галоўнае, ён падаў гнуткую сістэму, якая дазваляла людзям пісаць такім чынам, каб яны маглі лёгка выкарыстоўваць сваю ўласную мову ў якасці зыходнага пункту. Хоць часам наш выбар адрозніваецца ад выбару Маяра, Міжславянскую ўсё яшчэ можна разглядаць, як яго прамы працяг або мадэрнізацыю. У дадатак да гэтага, Маяр пакінуў нам выдатную граматыку і арфаграфію, але не слоўнік, і гэты недагляд мы спадзяемся выправіць, падаўшы спіс слоў, які цалкам зразумелы ўсім або большасці славян.
Людзьмі, якія першапачаткова ініцыявалі Словіанскі праект, былі, у храналагічным парадку: Андрэй Рачнік, Габрыэль Свабода, Ян ван Стынберген і Ігар Палякоў. Словіоскі, які аб’яднаўся ў Словіанскі ў 2010 годзе, быў створаны Стывенам Радзікоўскім, Андрэем Марачэўскім і Міхалам Баравічком. Неаславянская была створаны Войцехам Мэрункай і Марцінам Малганецам. Іншымі, хто зрабіў значны ўнёсак у праект, з’яўляюцца: Расціслаў Леўчанка, Мацей Паўлоўскі, Рольф Арвід Рокенэс, Вальдэмар Кубіца, Катажына Майда, Дражэн Бувач, Абрэн Старавіч, Марэна Вулета, Ян Віт, Аркадыюш Данілецкі, Ёсіп Бібіч, Уладзімір Раманаў, Брунон Козіца, Матэвуш Копа, Кірыл Славянскі, Раберта Ламбіна, Міхал Сват і некалькі іншых.
Бягучая версія міжславянскай была створана летам 2017 года камітэтам, які складаецца з Войцеха Мэрункі, Яна ван Стынбергена, Раберта Ламбіна, Міхала Свата і Паўла Скрылева.
Адмова ад адказнасці
З самага пачатку стваральнік Slovio Марк Гучко выяўляў вельмі варожае стаўленне да іншых міжславянскіх праектаў. Сярод яго дзеянняў — купля (з відавочнай мэтай увесці ў зман патэнцыйна зацікаўленых людзей) некалькіх даменных імёнаў з назвамі нашых праектаў (slovianski.eu, novoslovianski.com, interslavic.org, slovianto.com). Іх змест — гэта не што іншае, як сумесь плагіяту, пародыі, дэзінфармацыі і нянавісці, а часам проста мадыфікацыі Slovio пад назвай, падобнай на нашу. Варта падкрэсліць, што ні адна з гэтых старонак ніякім чынам не звязана з нашым і праектамі, і што ні міжславянская, ні яго папярэднікі не заснаваныя на Slovio, як сцвярджае г-н Гучко. Для атрымання дадатковай інфармацыі глядзіце Мемарандум міжславянскай супольнасці пра Slovio, Slovianski і Neoslavonic мовы ад верасня 2011 г..